We denken dat mensen met stabiele persoonlijkheidskenmerken, volledig autonoom moeten kunnen handelen, hun eigen rol en daden kunnen vormgeven. Echter de vooronderstelling van stabiele persoonlijkheidskenmerken is een fundamentele attributie fout – zie Ross L. (1977). Juist in aanwezigheid van anderen – in een groep – en zeker in verschillende groepen- gelden hele andere ‘wetten’ en gedragen we ons dus anders.
Wij zijn dus niet ons gedrag, maar de context bepaalt voor het grootste deel ons gedrag.
Het is vooral de interactie tussen individuele factoren en omgevingsfactoren die onze keuzes en gewoontes beïnvloeden. Een ondersteunende omgeving (context) welke de “juiste” keuzes stimuleert en bevestigt en/of de “foute” keuzes ontmoedigt, bepaalt veel meer ons gedrag. En dit houdt dus veel meer in dan het inzetten van onze capaciteiten vanuit persoonlijk leiderschap.
Het betekent onder andere dat we als mens op een bepaalde manier gezien en gewaardeerd willen worden in een specifieke omgeving. En daarom hebben we het aanpassingsvermogen en de sensitiviteit ontwikkeld om ons gedrag van situatie tot situatie aan te passen. Het gedrag in 1-op-1 relaties wordt in ons bewuste brein afgehandeld. Maar in groepen is er een sterk overlevingsmechanisme gaande om erbij te horen en gezien te worden, wat zich vooral onbewust afspeelt. Als we ons in een groep gezien en gewaardeerd voelen, voedt dat onze basisbehoefte van veiligheid en regie.
Het vermogen tot aanpassen in groepen, vanuit dit onbewuste proces, is zo groot dat je zou kunnen zeggen dat je gedrag in iedere groep anders is. Hier komt de kern naar boven: context bepaalt gedrag! Dit fenomeen is ook bewezen door Snippe (2012). Snippe bewees via actie onderzoek dat gedrag van mensen (het aanpassen) aan de ene context (groep) naar een andere context sterk varieert.
Als je vanuit je professionele rol (bijvoorbeeld als leidinggevende) invloed wil hebben op het doelgericht handelen (gedrag) van jezelf of anderen, is het zeker de moeite waard om meer te weten te komen over hoe en wanneer je de context kunt beïnvloeden. Dat bepaalt namelijk feitelijk aan welke ‘knoppen’ je kunt draaien.
Het creëren van een nieuwe context is een kunst die ver voorbij het traditioneel sturende leiderschap gaat!
De positie, kennis, vaardigheden die we in de ene groep hebben of inzetten, kunnen in een andere groep totaal onnodig of onbelangrijk zijn. Het 1-op-1 overnemen van gedrag uit de ene situatie naar de andere situatie dat we ‘transfer’ noemen, blijkt een foute aanname als succesfactor.
Hieruit kunnen we opmaken dat het trainen van basis leiderschapsvaardigheden wel van belang kan zijn, maar zeker niet voldoende is. Je zult je bewust moeten worden van je impact en mogelijkheden op contextniveau. Je krijgt hierdoor steeds meer de rol van architect/ ontwerper/ bouwer/ mentor en monitor van werkvormen en spelregels binnen het samenwerken. Als je meer invloed op gedrag wilt hebben, dan is het écht de moeite waard om jouw functioneren meer vanuit deze rollen te bekijken.
Sturen op context is een thema dat van veel toegevoegde waarde is. Wil jij je hierin verdiepen en inspireren? Dan is onze Masterclass Regie op Context zeker iets voor jou. Enkele reacties van eerdere deelnemers:
‘Het was weer een ontzettend waardevolle dag onder jullie begeleiding’ Patricia van den Elsen, Operationeel directeur Kinderopvang Dikkie & Dik
‘Voor mij was deelname aan deze Masterclass zeer geslaagd’, Frank Visser, coördinator Cluster Werk & Inkomen, gemeente Veldhoven
Regie op context is een inspirerende en interessante masterclass!’ Mike Folker, Manager Verkoopkantoor & Clustermanager Industrie
‘De masterclass bijeenkomsten van de Coachtrain zijn energie-tank momenten, een soort noodzakelijke pitstop om als leidinggevende je inspiratieniveau weer volledig op peil te krijgen. Onder deskundige begeleiding en met geweldige collega’s wordt nieuwe materie op een zinvolle wijze eigen gemaakt. De ultieme aanrader voor leiders die inspiratie zoeken!’ Carl de Bont, Afdelingshoofd Zorgadministratie, Zuyderland Medisch Centrum
Op 27 november is deze Masterclass weer ingepland. Voor meer informatie en inschrijven klik hier: